2024-04-12

Jak działają bakterie azotowe na rośliny uprawne?

Bakterie azotowe są doskonałym sposobem na naturalne uzupełnienie dawek azotu, które są ograniczane m.in. przez przepisy związane z dyrektywą azotanową. Działają one tak, jak natura chciała, czyli ich aktywność zależy ściśle od warunków otoczenia, dzięki czemu nie ma ryzyka nadmiernej kumulacji związków azotu w plonie.

bakterie azotowe

Jakie są rodzaje bakterii azotowych i jak wpływają na rośliny uprawne?

Bakterie wiążące azot z powietrza czynią to za pomocą enzymu nitrogenazy. Do tej grupy należą zarówno organizmy wolnożyjące w glebie jak i tworzące symbiozy z różnymi gatunkami roślin. 

Najbardziej znane są bakterie brodawkowe, czyli rizobia, które tworzą symbiozy z roślinami motylkowymi. Są one powszechnie stosowanymi składnikami inokulów mikrobiologicznych dla roślin motylkowych, z którymi tworzą ścisłą symbiozę.

Kolejną grupą są endofity bakteryjne, które po zasiedleniu tkanek roślinnych nie powodują w roślinie widocznych gołym okiem zmian tak jak w przypadku rizobiów. Takim gatunkiem jest Methylobacterium symbioticum SB0023/3 T. Te asymilujące azot bakterie zasiedlają liście roślin, gdzie bezpośrednio korzystają ze składników odżywczych wytwarzanych przez nie.

Kolejne są bakterie azotowe, które nie formują symbioz. Do tej grupy należą zazwyczaj gatunki wolnożyjące w glebie, które można aplikować w dowolnym okresie wegetacji roślin. Przykładem są np. bakterie z rodzaju Azotobacter.

Powyższe grupy bakterii wspomagają wzrost roślin przede wszystkim poprzez poprawę ich zaopatrzenia w azot. Ponadto mogą one wydzielać związki o charakterze regulatorów wzrostu, które dodatkowo wspomagają wzrost i plonowanie roślin.

Różnice między bakteriami azotowymi endofitycznymi a bakteriami azotowymi symbiotycznymi

Endofityczne bakterie azotowe
Endofityczne bakterie azotowe znajdują zastosowanie w szerokiej gamie upraw.

Podstawową różnicą pomiędzy bakteriami symbiotycznymi a endofitami jest to, że te pierwsze współżyją zazwyczaj z określonym rodzajem lub wręcz z gatunkiem roślin. To uniemożliwia ich stosowanie w szerokiej gamie upraw.

Tego ograniczenia pozbawione są bakterie endofityczne, które mogą zasiedlać liczne gatunki roślin. Mogą być to zarówno zboża, jak i trawy, rzepak, rośliny okopowe, a także rośliny warzywne i owocowe.

Jak bakterie azotowe wspomagają procesy odżywiania się roślin azotem?

Podstawą nawozowych właściwości mikroorganizmów jest wiązanie azotu atmosferycznego przez bakterie i dostarczanie go w formie dostępnej dla roślin. Różnica tkwi przede wszystkim w efektywności przebiegu procesu wiązania azotu. Jednakże bakterie takie mają też inne właściwości. Mogą one wydzielać do otoczenia związki chemiczne indukujące procesy odpowiadające za odporność na warunki stresowe. 

Czym jest proces nitrogenazy?

Do procesu wiązania azotu konieczny jest wytwarzany przez bakterie enzym nitrogenaza. Ponadto kompleks nitrogenazy zawiera dodatkowo atomy żelaza i molibdenu. Jednakże w przypadku endofitów cząsteczka molibdenu bywa zastępowana innymi pierwiastkami np. żelazem lub wanadem.

Sam proces wiązania azotu polega na pobieraniu wolnego azotu cząsteczkowego (N2) z powietrza i jego redukcji do jonu amonowego NH3 przy jednoczesnym wydzielaniu cząsteczek wodoru. Jednak aby nitrogenaza mogła redukować azot z atmosfery, potrzebuje energii w formie ATP oraz jonów magnezu.

BlueN® – odżywianie roślin przez endofity bakteryjne

Endofityczne bakterie wiążące azot atmosferyczny, jakimi są endofity bakteryjne Methylobacterium symbioticum, znajdują zastosowanie w szerokiej gamie upraw. Są to najlepsze bakterie azotowe na rośliny uprawne, ponieważ zasiedlają one najbardziej aktywną metabolicznie część roślin, czyli liście. Dzięki temu zapewniają one efektywne odżywianie roślin azotem w warunkach, w jakich nierzadko mają kłopoty glebowe bakterie wolnożyjące. Dotyczy do szczególnie gleb kwaśnych, które przeważają w strukturze gruntów ornych w Polsce.

®™ Znaki towarowe należące do Corteva Agriscience i jej podmiotów stowarzyszonych.
© 2024 Corteva
Wszelkie prawa zastrzeżone Chemirol 2024 Producent BlueN® Chemirol – dawkowanie, jak i kiedy stosować, opinie i gdzie kupić produkt

Poznaj BlueN®

Wypełnij formularz, skorzystaj z oferty.